Monday, April 19, 2010

ARTICLE

tawngtina
-Pu Lalfakzuala
Tawngtaina hi Pathian nena inpawlna, Mihringte’n pathian kan auh eih theihna ringtu nunkawngah chuan thil pawimawh ber ani ti ila, kan sawisual lovang chu. Mahni tana tawngtaite leh Midangte tana tawngtaite hi athain a pawimawh em em a ni. Tin, tawngtainaah hian, lawmthu sawi tawngtai a awm a, thildil tawngtai a awm bawk. A engzawk hi nge kan tawngtaina enghi nge kan tawngtaiin kan dil thin? Lawmthu sawi tawngtaina hi nge, thildil tawngtaina hi Lalpa’n a lawm zawk ang le? Kan tawngtainaah hian khawi hi nge kan hman tam zawk? A enga pawh hi nise Mite tana tawngtai theih hi a harsain a hlu khawp mai. Mathaia 6 : 8 kan en chuan, ‘amah indil hmain in pa chuan engtenge inmawh tih ahrereng si a’ ati a.kan duh nilo,kan mamawh a awm a, kan mamawh ni miah lo kan duh a awm bawk a,mi tamtak chuan kan mamawh pawh ni chuang miah lo,tisa khawsaknaah leh thlarau lam nun kawngah pawh kan mamawh ni miah lo hi kan dil fo thei ani. tin, keini’n mamawh ni a kan in hriat hi Lalpa’n mamawh min ti angem?chuvangin kan in en chian a kan ngaihtuah chian a pawimawh hle mai. kan duh ringawt te,kan tan a tha ni a kan hriat te hi Lalpa’n kan mamawh a tih si loh chuan kan tawngtaina te hi chhan in a awm angem le?

Anih loh leh thlarau thianghlim chenchilh a,englai pawh a awmpuina,thlarau thianghlim kaihhruaina kan dil a,mahse thlarau thianghlim aw ngaithla leh silo in mahni duhdan in kan awm leh thin si a.Kan chhenpuite nen kan inhau leh vak thin a,mite kan rel leh a,kan duh ang leh kan rilru a awm ang kan kalpui leh zawk thin si a.Hetiang hi chuan eng ang pawh in tawngtai thin mah ila,engmah a sawt lovang. Kan Pathian,kan Lalpa duhzawng chu a thupek zawm a,a aw ngaihthlak reng thin hi ani. In dil a,in dil dik si lova,tih ziak a nih kha. Mathaia 6:5 ah chuan, “Tin,in tawngtai in,mi vervekte angin in ti tur a nilo ; miin an hmuh theihna turin,inkhawmna inah te kawtthler peng takah te,ding chunga tawngtai an ngaina si thin a. Mathaia 6 : 7 ah chuan,“Tin, in tawngtai in Jentailte angin sawinawn mai mai suh u; an tawbngtam avangin hriain an ring a ni,” tih kan hmu a. Hetah hian, inkhawmna in atih te, kawtthlerah atih te hi, kan thil tih that, kan tawngtaite, mite’n hria se ti a, mite hriat loh hlau ni awm taka kan uanpuina rilru a sawina a ni a, ding chunga tawngtai atioh hi, kan tawngtai a chapo pui nana kan hman thin tawngtai ve ngailo leh tawngtai khat deuh te ngainep a, kan chapona tlang hij asawina a ni. Heng zawng zawng mi vervekte tih dan leh Jentailte tih dan anga chapo nana hmanga mahni mi in tha min ti se tihna rilru zawng zawng hi, ti ve auh u min ti a ni.
Mathaia 6 : 6 ah chuan, nang erawh chuan i tawngtaiin, i pindan chhungrilah lut la, i kawngkhar la, i Pa aruk a awmhnenah chuan tawngtai rawh. Tichuan, i Pa aruk a hmu thin tu chuan arul ang che. Kan pindan chhungril chu kan Thinlung chhungril hi ani a, Pawnlam Tisa duhzawng leh duhdan reng rengin a pawlh theihloh nan khar tlat angai a ni. kan duhdan a lenglo tih hriain Pathian duhdan chauh kan ngaihthlak theihnan, a ruka min hmurengtu, kan nundan zawng zawng min hre vektu chuan Tisa dan thihsan a, kawng kharhnan tlat a, thinlung thar min pek kan pindan chhungrilah Lalpa arukte a, kan pawltheihna hmun ngeiah hian tawngtai turin min duh a ni.
Mathaia 6 : 9-ah chuan, chutichuan, nangni chuan hetiang hian tawngtai rawh u, kan Pa Van ami ihming zahawm rawhse, i ram lo thleng rawhse, i duhzawng vana antih angin Lei ami’n ti rawhse. Vawiinah hian kan eikhawpin Chaw minpe angche. Kan batte hi min ngaidam angche. Keini pawhin kan englo bate kan ngaihdam tak ang khan. Sual tura thlemnaah min hruailut suh la, Misual lakah chuan min Chhandam zawk angche. tih hi kan Pathian kan Lalpa’n tawngtai dan tur min zirtir chu a ni.
Kan pa van ami i hming zahawm rawhse : Leia kan Pate ringawt pawh hi an hming hi kan zah a, kan sawi mai mai ngam ngailo, zahawm turin kan duh em em a. Mite sawichhiat emaw lam mai mai pawh kan phal ngailo. He Laia kan pate mah an hming zahawm tura kan duh a, keimahni vanga sawichhiata an awm pawh kan phallo anih chuan Vana kan Pa min siamtu, thil zawng zawng siamtu hming phei chu Ringtute chuan zahawm ngawih ngawih tur leh kei mahni avanga, a hming sawichhiat a, a awm tur hi kan phal dawn em ni? Chuvangin keimahni (a fateah) hian ahming a zahawm tur a ni. Chu chu kan nuna kan tawngtaina tur chu a ni.
I Ram lo thleng rawhse : Pathian Ram keimahniah, Chungkuaah, kan Ramah a ram lothleng tur a kan duh takzet anih chuan kan Thinlung hi Pathian Thlarau thlenna tlakin, kan thianfai anga, alo thlen theihna turin kan hawng anga, sualo keimahni duhdan, kan ngaihdan enlovin, athu chauh nghakin kan nun kan hmang tur a ni. I Ram lo thleng rawhsae kan ti ve ringawt thin a. Alo thlen hmain kan duhdan zawk kha, kan duhthlanna kalpuiin kan zawm leh thin a. Kan duhdan leh nuam kan tih zawkin kan nung leh a. Keimahniah, kan Thinlung chhungah, Kohhranah, aram alo thleng thei thinlo a ni. Chuvangin, kan Inkhawm apianga kan sawi thin, i ramlo thleng rawhse tih hi thleng tak tak tura kan duh anih chuan, kan inhawn a, kan nun kan insiamthat a pawimawh ber a ni. Chu chu nuna kan tawngtaina tur chu a ni. Nun tellova tawngtai hian awmzia engmah anei lova. Mi huat rehlo, eiruk chawllo, thinrim banglo, inchhuang chapo, hretam inti nunah hian Pathian ram athleng ngailo ang.
I duhzawng vana an tih angin Lei ami’n ti rawhse : Vana a duhzawng titute chuan englai pawhin an nun zawng zawngin Pathian an fak a, an chawimawi thin a ni. Khawi hmunah pawh awm ila, amah hrereng a, athu zawm chunga, Mite hriat a amah chawimawitu, Mite hriata piangthar, mahni chauhva awm pawha Khawvel thil bawlhlawh laka nunhim nei chunga Lalpa bia a tawngtaina hi a ni Ringtute tawngtaina tur chu.
Vawiinah hian kan eikhawpin chaw minpe angche : Kan chan tawkah lungawi thei ila, kan chan tur bak mite chanturte, Tisa lam leh Thlarau lamah pawh kan itsik thin a, vawiin a Lalpa’n min pek ei leh bar tur, kan silh leh fen neih tawkah hianb lungawi ila, adang tam tak duhbelhna hian sual kawngah min hruailut thin a ni. Kan Nitin nunna tawk tura Tisa leh Thlarau lam chaw min peka lungawi tur leh chu ngeichu dil tura min duh chu a ni. Hei hi ka tawngtaina thinlung leh tih takzeta ka/i dilona anih chuanLalpa’n achhang angche.
Kan batte hi min ngaidam angche. Keini pawhin kan englo bate kan ngaidam ang khan : Hetiang chiah hian dil turin min duh a ni. Min zirtirna pawh a ni. Kan englo bate kan ngaidam em? Nge kan ngaidam thei miahlo zawk? Kan ngaidam theilo anih a, kan batte ngaidam tura kan dil anih chuan a hlawhtling chunginh a rinawm lo hle mai. Keimahni lam nun zawk atang hian a ni Pathian chhanna kan hmuhna tur chu. Inngaihtuah chian a tul hle mai. (Mathai 6 : 14 & 15 chhiar theuh ila)
Sual tura thlemnaah min hruailut suh la, misual lakah chuan min chhandam zawk angche : He tawngtaina pawh hi a chhan duhzawng tak anih a rinawm. Sual ti tur leh sual tura thlemnaah hian hruaiin awm thin mah ila, thlemna kan tawhrualin tlanchhuahna min siamsak thu min hrilh a ni. Thlemna kan tawh hian tlanchhuana min siamsak lam thlirlo hian Pathian lam pawh enhman leklo hian sualah kanlo tlulut leh mai thin. Rinawmna, chhelna leh thuawina kan va tlachham thin tak em! mahse Lalpa’n, thlema kan awm pawh a, tlachhuahna min siamsak thin hi thlir chungin ringtute fimkhur takin hmalam panin i pen chhet chhet zel ang u. Tichuan, sual lakah pawh min chhandam dawn zu nia. Kan nun hi Ringtu zawng zawngte kan tawngtaina ropui ber tur chu a ni. Tichuan, Thlarau thianghlim zarah Mite tan malsawmna niin keimahniah Pathian ram alo thleng anga, Mite’n Lalpa ropuina anlo hmu anga, Lalpa chhan tlak leh Lapa lawmtlak thinlung chhungril, Thlarauva tawngtaina ngei chu Chhiartu zawng ten kan neih theuh theihna turin Lapa’n athu mal min sawmsak theuh rawhse.

No comments:

Post a Comment